SCB : ผู้ที่มีศักยภาพจะเป็นผู้ชนะในธุรกิจธนาคารดิจิทัล

ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) จะออกใบอนุญาตธนาคารดิจิทัล 3 ใบ
ธนาคารแห่งประเทศไทยได้ประกาศระเบียบว่าด้วย "ธนาคารพาณิชย์ไร้สาขา" (Virtual Banks หรือ VB) ประเภทใหม่ของธนาคารพาณิชย์ที่ให้บริการทางการเงินผ่านช่องทางออนไลน์เท่านั้น โดยไม่มีสาขา โดยธนาคารแห่งประเทศไทยหวังว่า VB จะช่วยเติมเต็มช่องว่างให้แก่กลุ่มผู้ไม่มีบัญชีธนาคาร โดยผู้สนใจสามารถยื่นใบสมัครได้ตั้งแต่บัดนี้จนถึงวันที่ 19 กันยายนปีนี้ และหน่วยงานกำกับดูแลจะคัดเลือกผู้ชนะ 3 รายภายใน 9 เดือน ผู้ชนะจะต้องจัดตั้งธุรกิจ และเปิดดำเนินการภายในหนึ่งปี (สามารถขอเลื่อนได้อีกหนึ่งปี หากจำเป็น) ดังนั้น จึงคาดว่าจะเห็น VB เหล่านี้ในช่วงปลายปี 2026 เป็นต้นไป

ตลาดไทยจะเป็นความท้าทายสำหรับธนาคารพาณิชย์ไร้สาขา
แม้รูปแบบธุรกิจใหม่ดูน่าสนใจ แต่ธนาคารพาณิชย์ไร้สาขาควรพิสูจน์ว่าเป็นความท้าทายในบริบททางไทย เนื่องจากหลายปัจจัย หนึ่งคือ ไทยมีอัตราการเข้าถึง (penetration rate) ของธนาคารพาณิชย์สูงแล้ว โดยก็มีข้อเท็จจริงที่ว่าตลาดมีความพร้อมค่อนข้างมาก มีการแข่งขันรุงแรงในตลาดรายย่อย ธนาคารพาณิชย์ไร้สาขาสามารถประหยัดค่าใช้จ่ายสถานที่ได้ แต่เราไม่เห็นว่าเป็นข้อได้เปรียบอย่างมีนัยสำคัญ อย่างไรก็ตาม เราเชื่อว่าไม่มีผู้ประกอบการท้องถิ่นที่มี ecosystem แบบเปิดกว้างอย่างแท้จริง ดังนั้น เราอาจเห็น "rent extraction" ทั้งนี้ ความท้าทายสุดท้ายที่ควรตระหนักคือ ธนาคารพาณิชย์ไร้สาขาของไทยจะต้องปฏิบัติตามกฎระเบียบที่เข้มงวดเช่นเดียวกับธนาคารพาณิชย์

หลายกลุ่มได้แสดงความสนใจ แต่คุณสมบัติเบื้องต้นจะจำกัดผู้สมัคร
ธนาคารไทยพาณิชย์และกรุงไทยเป็นหนึ่งในกลุ่มแรกที่แสดงความสนใจ และทั้งสองธนาคารได้จัดตั้งกลุ่ม consortium เพื่อยื่นประมูลใบอนุญาต บางราย รวมทั้งธนาคารกรุงเทพ ยังไม่ตัดสินใจ ในขณะที่บางรายเช่น ธนาคารกสิกรไทย และธนาคารทหารไทย ระบุว่าไม่สนใจ ทั้งนี้ ธนาคารไทยพาณิชย์เป็นส่วนหนึ่งของธนาคารพาณิชย์ไร้สาขาที่ประสบความสำเร็จในประเทศอื่นๆ เช่น เกาหลีใต้ (ธนาคาร Kakao) และจีน ( WeBank) ขณะที่ KTB มีความร่วมมือกับบริษัทชั้นนำในท้องถิ่น เช่น AIS, OR, และ GULF ดังนั้น เราเชื่อว่า 2 ธนาคารนี้มีตำแหน่งที่ดีที่สุดในการชนะการแข่งขันธนาคารพาณิชย์ไร้สาขา

SCB มีโอกาสประสบความสำเร็จมากกว่าเนื่องจากความร่วมมือกับธนาคาร Kakao และ WeBank
ปัจจัยสำคัญสำหรับความสำเร็จของธุรกิจธนาคารพาณิชย์ไร้สาขาคือ โมเดลทางการเงินและข้อมูลที่มีอยู่ โดยโมเดลทางการเงินมีความสำคัญมากกว่า เหตุผลของเราคือ หากมีโมเดลถูกต้องแต่ข้อมูลไม่เพียงพอ ธนาคารพาณิชย์ไร้สาขาจะประสบความยากลำบากในการปล่อยสินเชื่อ ซึ่งไม่เลวร้ายเท่ากับมีข้อมูลเพียงพอแต่โมเดลไม่ดี ซึ่งอาจส่งผลให้มีหนี้ที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้ (NPL) สูงขึ้นในภายหลัง ในประเด็นนี้ เราเห็นโอกาสความสำเร็จที่มากกว่าสำหรับธนาคารไทยพาณิชย์ เนื่องจากธนาคาร Kakao และ WeBank สามารถแบ่งปันแนวปฏิบัติการให้คะแนนเครดิตที่ประสบความสำเร็จในจีนและเกาหลีได้ ทั้งนี้ เราคงคำแนะนำ “ซื้อ” สำหรับ SCB โดยมูลค่าที่เหมาะสมเท่ากับ 122.00 บาท